Dit jaar zijn er relatief weinig (wets)wijzigingen die van kracht worden per 1 juli 2024, waarschijnlijk mede vanwege het kabinet dat nog gevormd moet gaan worden. Wat verandert er wel en met welke zaken en plannen kan al rekening gehouden worden?
Per 1 juli 2024
Indexatie minimumloon
Het minimumloon wordt geïndexeerd met 3,1%. Daarmee komt het minimumuurloon uit op € 13,68 euro per uur. De door de Tweede Kamer gewenste extra verhoging van 1,2% gaat niet door. De Eerste Kamer stemde daar niet mee in.
Verval wettelijke vakantiedagen
Wettelijke vakantiedagen die zijn opgebouwd in 2023 en niet zijn opgenomen per 1 juli 2024, komen per deze datum te vervallen. Dit kan anders zijn als een werknemer kan aantonen dat hij/zij niet in staat was om deze dagen op te nemen (bijvoorbeeld bij ziekte) of geen kans heeft gekregen van de werkgever om ze op te nemen. Voor bovenwettelijke dagen gelden andere regels (deze verjaren pas na vijf jaar). Het is van belang om werknemers tijdig en schriftelijk te informeren over het aankomende verval van de wettelijke vakantiedagen.
CO2-registratieplicht
Werkgevers met meer dan 100 werknemers zijn verplicht om vanaf 1 juli 2024 jaarlijks alle kilometers die werknemers afleggen voor zakelijk en woon-werkverkeer bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (‘RVO’) over het voorafgaande jaar aan te leveren in een ‘CO2-registratie’ (inclusief onderscheid ‘zakelijk en woon-werkverkeer’, type vervoersmiddel, soort brandstof e.d.). Werkgevers mogen kiezen om wat betreft 2024 gegevens over het hele jaar of het laatste half jaar aan te leveren. Dit moet uiterlijk per 1 juli 2025 ingediend worden. Per 2025 moet over hele jaren worden gerapporteerd.
Duurzaamheidsregels CSRD
De Europese richtlijn Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) verplicht beursgenoteerde bedrijven met meer dan 500 werknemers en grote verzekeraars om te rapporteren over hun impact op mens en milieu. Vanaf 2025 moeten deze bedrijven en verzekeraars duurzaamheidsverslagen publiceren over 2024 (dit jaar moeten er dus gegevens verzameld worden, in elk geval vanaf 1 juli 2024). Ook moeten zij rapporteren over bijvoorbeeld diversiteit en inclusie. In de jaren erna moeten ook andere grote bedrijven en uiteindelijk ook kleinere bedrijven/mkb voldoen aan deze rapportageplicht.
Na 1 juli 2024 (maar goed om op de radar te hebben)
Meer zekerheid flexibele arbeidskrachten
Het wetsvoorstel Verbetering zekerheid flexibele arbeidskrachten moet meer zekerheid creëren voor oproepkrachten, uitzendkrachten en tijdelijke arbeidskrachten en de verschillen tussen ‘vast’ en ‘flex’ verkleinen. De beoogde nieuwe regels bevatten onder andere een aanscherping van de ketenregeling (o.a. onderbrekingstermijn naar 5 jaar), vervanging van het nulurencontract door een basiscontract en verkorting van Fase A en B in uitzendcontracten. Dit wetsvoorstel moet nog het gehele wetgevingsproces door.
Vereenvoudiging verlofstelsel
Er is een kabinetsplan om het verlofstelsel eenvoudiger en overzichtelijker te maken. Het kabinet heeft voorgesteld om de tien verlofregelingen terug te brengen naar drie soorten: zorg voor kinderen, zorg voor naasten en persoonlijke situaties. Voorts is het plan om de verlofduur en de hoogte (en moment van aanvragen) van een eventuele uitkering van verschillende regelingen gelijk te trekken. De vereenvoudiging van het verlofstelsel zou moeten resulteren in een eenvoudigere uitvoering voor werkgevers. Het is echter aan een volgend kabinet om een keuze te maken tussen deze verschillende scenario’s.
Hervorming concurrentiebeding
Er is een wetsvoorstel ingediend om het concurrentiebeding te hervormen, omdat het nu regelmatig gebruikt wordt om personeel aan de organisatie te binden. Op basis van dit voorstel mag de duur van het beding maximaal een jaar bedragen, moet de geografische reikwijdte worden benoemd en hebben werknemers die aan het beding gehouden worden recht op een vergoeding. Het is nog niet bekend hoe het wetsvoorstel er precies uit gaat zien en wanneer het in werking moet treden. Ook dit voorstel moet nog het hele wetgevingsproces door.
Verplichtstelling vertrouwenspersoon
Er is een wetsvoorstel ingediend dat bedrijven met meer dan 10 werknemers verplicht zijn om een vertrouwenspersoon te hebben teneinde ongewenst gedrag op de werkvloer tegen te gaan. Dit kan een in- en/of externe vertrouwenspersoon zijn. Deze wet zou al per 1 januari 2024 in werking treden, maar het ligt nog steeds bij de Eerste Kamer.
Anoniem melden misstanden
In februari 2023 is de Wet bescherming klokkenluiders deels in werking getreden. Anoniem melden van misstanden bij de werkgever is ook opgenomen in de wet, maar die wetswijziging is nog niet in werking getreden. Het demissionaire kabinet onderzoekt nog hoe het anoniem melden kan worden vormgegeven. Bijvoorbeeld via een vertrouwenspersoon. Verwacht wordt dat het Besluit anoniem melden vermoedens van misstanden in de tweede helft van 2024 in werking treedt.
Gelijke beloning mannen/vrouwen
Op 6 juni 2023 is een nieuwe EU-richtlijn in werking getreden die beloningsdiscriminatie tussen mannen en vrouwen moet voorkomen. De richtlijn geeft sollicitanten bijvoorbeeld het recht om te weten hoeveel werknemers betaald krijgen die hetzelfde werk doen. Daarnaast mogen werkgevers niet meer informeren naar wat sollicitanten op dat moment of eerder verdien(d)en. Het bevat ook een rapportageplicht voor werkgevers ten aanzien van de loonkloof tussen mannelijke en vrouwelijke werknemers. Lidstaten moeten per 7 juni 2026 aan de richtlijn voldoen. Het initiatiefvoorstel Wet gelijke beloning van mannen en vrouwen dat in Nederland in 2019 al was ingediend, voldoet niet aan alle vereisten van de richtlijn en moet in aangepaste vorm nog door de Eerste en Tweede Kamer. Hoe en wanneer dit in werking treedt, is nog niet bekend.
Bereikbaarheid buiten werktijd
Het initiatiefwetsvoorstel Aangaan gesprek tussen werkgever en werknemers over bereikbaarheid buiten werktijd beoogt werkgevers te verplichten om een gesprek aan te gaan met werknemers over (niet) bereikbaar zijn buiten werktijd. Het wetsvoorstel ligt nu bij de Tweede Kamer en het is nog niet duidelijk wanneer het in werking zou moeten treden.
Certificeringsplicht voor uitleenbureaus
Het wetsvoorstel Wet toelating terbeschikkingstelling van arbeidskrachten moet de positie van ter beschikking gestelde arbeidskrachten beter beschermen. Ook moet het zorgen voor een gelijk speelveld voor inleners en uitleners en uitleners die zich niet aan de regels houden van de markt weren. Het voorstel introduceert daartoe een certificeringsplicht voor uitleenbureaus en staat gepland om in te gaan per 1 januari 2026. Het wetsvoorstel moet nog wel door de Tweede en Eerste Kamer.
Aanpak schijnzelfstandigheid – nieuwe ZZP-wet
Last but not least! Het wetsvoorstel Wet verduidelijking beoordeling arbeidsrelaties en rechtsvermoeden moet verduidelijken wat er wordt bedoeld met ‘werken in dienst van’ (‘werknemer’). Het wetsvoorstel kent veel (media)aandacht. Door vast te leggen welke indicaties en contra-indicaties voor het ‘werken in dienst van’ aan de orde kunnen zijn, wordt aan werkenden en werkgevenden handvatten geboden om een arbeidsrelatie te kwalificeren. De drie hoofdelementen – werkinhoudelijke ondergeschiktheid, organisatorische inbedding en werken voor eigen risico – worden in het wetsvoorstel verder ingevuld. De invoering van de nieuwe wet is inmiddels uitgesteld, publicatie van de nieuwe wet in het eerste kwartaal van 2025 is niet langer realistisch. Daarnaast is er recent een concept-wetsvoorstel met de eerste contouren ten aanzien van de Basisverzekering Arbeidsongeschiktheid Zelfstandigen (‘BAZ’) gepubliceerd. Het idee is dat deze wet al in de eerste helft van 2025 wordt doorgevoerd, maar erkend is dat de uitvoering ervan vervolgens nog wel een paar jaar kan duren. De Belastingdienst is op dit moment nog wel steeds voornemens om het handhavingsmoratorium voor de fiscale handhaving bij schijnzelfstandigheid per 1 januari 2025 op te heffen.
Al met al een heel aantal plannen met wezenlijke veranderingen, maar ook nog onduidelijkheden over inhoud en tijdspaden. We denken graag met u mee op welke (toekomstige) wijzigingen u de organisatie (reeds) kan voorbereiden.
Wij zullen u op korte termijn in een meer specifiek nieuwsbericht informeren over de wijze waarop u zich het beste kunt voorbereiden op de nieuwe ZZP-wet en de certificeringsplicht voor uitleenbureaus.
