Het Kabinet wil een toelatingsstelsel invoeren voor alle uitzendbureaus én alle ondernemingen die arbeidskrachten ter beschikking stellen (hierna: uitleners). Ondernemingen die gebruik maken van ter beschikking gestelde arbeidskrachten (hierna: inleners) mogen dat alleen doen van door de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) toegelaten uitleners.
Tien vragen en antwoorden over het Wetsvoorstel toelating terbeschikkingstelling van arbeidskrachten (WTTA).
1. Wat is het doel van het toelatingsstelsel?
Het doel van het toelatingsstelsel is tweeledig. Het Kabinet wil 1) de positie van ter beschikking gestelde arbeidskrachten en in het bijzonder die van arbeidsmigranten verbeteren en wil 2) een gelijk speelveld voor alle in- en uitleners waarborgen. Het Kabinet vindt publiek toezicht op de markt nodig en wil controleren of alle in- uitleners zich aan wet- en regelgeving houden.
2. Welke uitleners moeten worden toegelaten?
De toelatingsplicht geldt niet alleen voor uitzendbureaus, maar voor alle ondernemingen die arbeidskrachten ter beschikking stellen zoals gedefinieerd in de Wet allocatie arbeidskrachten door intermediairs (Waadi). Als ondernemingen arbeidskrachten intra-concern ter beschikking stellen of er sprake is van collegiale uitleen, geldt voor hen geen toelatingsplicht.
De toelatingsplicht geldt ook voor ondernemingen die buiten Nederland zijn gevestigd als zij in Nederland arbeidskrachten ter beschikking stellen.
3. Is er een mogelijkheid ontheffing van de toelatingsplicht aan te vragen?
Ondernemingen die in zeer beperkte mate arbeidskrachten ter beschikking stellen kunnen de Minister van SZW verzoeken om ontheffing van de toelatingsplicht als zij aan de volgende voorwaarden voldoen:
- de uitlener heeft over een periode van ten minste 12 maanden loon uitbetaald;
- de som van de vergoedingen voor arbeidskrachten die ter beschikking zijn gesteld, bedraagt minder dan tien procent van de loonsom en;
- de som van vergoedingen voor terbeschikkinggestelde arbeidskrachten bedraagt niet meer dan 2,5 miljoen euro.
4. Aan welke voorwaarden moet de uitlener voldoen om te worden toegelaten?
Om door de Minister van SZW toegelaten te worden moet de uitlener:
- ingeschreven staan in het handelsregister of in een gelijkwaardig register als de onderneming buiten Nederland is gevestigd;
- een Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG) indienen. Deze voorwaarde geldt niet voor ondernemingen die buiten Nederland zijn gevestigd;
- een waarborgsom van € 100.000,- overmaken. Voor uitleners die al geruime tijd arbeidskrachten ter beschikking stellen, is er overgangsrecht van toepassing dat bepaalt onder welke voorwaarden deze waarborgsom niet overgemaakt hoeft te worden; en
- laten zien dat hij voldoet aan relevante arbeidswetten en fiscale- en socialezekerheidswetten in de sector. Dit doet de uitlener bij de aanvraag en daarna periodiek met een rapport naleving normenkader.
De ontwerpregeling waarin het normenkader is uitgewerkt, is inmiddels gepubliceerd en in internetconsultatie gegaan.
5. Wie controleert of het normenkader wordt nageleefd?
Een rapport naleving normenkader wordt afgegeven door private inspectie-instellingen die daarvoor door de Minister van SZW zijn aangewezen.
6. Is een SNA-certificaat hetzelfde als een rapport naleving normenkader?
Veel uitzendbureaus hebben zich vrijwillig laten certificeren door de Stichting Normering Arbeid (SNA). Een SNA-certificaat is niet hetzelfde als een rapport naleving normenkader. Het normenkader bevat meer eisen waaraan moet zijn voldaan om toegelaten te worden.
7. Welke verplichtingen gelden voor inleners?
Voor inleners wordt het verboden om arbeidskrachten in te lenen van een niet toegelaten uitlener. De inlener kan via een openbaar register van toegelaten uitleners controleren of de uitlener een geldige toelating heeft. Op dit moment moet de inlener controleren of de uitlener in het handelsregister van de Kamer van Koophandel als uitlener is geregistreerd (art. 7a Waadi). Deze registratieplicht komt te vervallen. In het geval van doorlening is de inlener óók in overtreding als de werkgever bij wie de arbeidskracht in dienst is, niet is toegelaten.
8. Wie houdt toezicht op de naleving van deze verplichtingen?
De Arbeidsinspectie zal toezicht houden op de verplichtingen voor in- en uitleners. Bij een overtreding kan de Arbeidsinspectie een bestuurlijke boete opleggen. Het maximale bedrag van deze boete is € 90.000 per overtreding. Bij een overtreding door een in- of uitlener kan de Arbeidsinspectie de onderneming bij recidive (na waarschuwing) preventief stilleggen.
9. Wanneer treedt het toelatingsstelsel in werking?
Het Kabinet streeft naar inwerkingtreding van de WTTA per 1 januari 2025. Uitleners moeten voor 1 januari 2026 zijn toegelaten door de Minister van SZW. Als in- en uitleners op 1 januari 2026 niet aan hun verplichtingen voldoen, kunnen zij per deze datum beboet worden.
10. Is het zinvol om een SNA-certificaat aan te vragen?
Uitleners worden gestimuleerd om voor 1 juli 2025 een toelating aan te vragen en zich, in aanloop daarnaartoe, vrijwillig te laten certificeren door de SNA. Eenmalig kan bij een aanvraag voor 1 juli 2025 in plaats van het rapport naleving normenkader een vrijwillig SNA-certificaat worden overgelegd. Als de Minister van SZW dan niet vóór 1 januari 2026 een besluit over de aanvraag heeft genomen, mag de uitlener op grond van het overgangsrecht tot de inwerkingtreding van dat besluit arbeidskrachten ter beschikking blijven stellen zonder formeel toegelaten te zijn.
De uitlener die – ondanks daarop gerichte inspanningen – bij de aanvraag voor 1 juli 2025 geen rapport naleving normenkader of SNA-certificaat kan overleggen en op 1 januari 2026 nog niet is toegelaten door de Minister van SZW, mag arbeidskrachten ter beschikking blijven stellen als hij:
- vóór de inwerkingtreding van dit wetsvoorstel (uiterlijk op 31 december 2024) aan de Minister van SZW meldt dat hij een aanvraag zal indienen;
- de aanvraag voor toelating uiterlijk op 30 juni 2025 indient; en
- zo spoedig mogelijk na de aanvraag alsnog een inspectierapport overlegt.
Dit wetsvoorstel heeft vergaande consequenties voor uitzendbureaus en ondernemingen die arbeidskrachten ter beschikking stellen. In aanloop naar de inwerkingtreding van de WTTA adviseren wij u uw bedrijfsvoering te beoordelen en waar nodig aan te passen aan geldende wet- en regelgeving en een vrijwillig SNA-certificaat te verkrijgen. Wij helpen u daar graag bij.