Transformatorstations op gemeentegrond

Willemijn Lever

30 april, 2024

Willemijn Lever schreef een artikel over het opleggen van een gedoogplicht en de vergoeding van kosten bij verplaatsing van transformatorstations op gemeentegrond.

Veel gemeenten in Nederland zijn op dit moment in gesprek met netbeheerders over het plaatsen van transformatorstations op openbare gemeentegrond ten behoeve van de energievoorziening in gemeenten.

Netbeheerders als Liander wensen thans met gemeenten een (in beginsel eeuwigdurend) opstalrecht met betrekking tot transformatorstations overeen te komen waarbij de gemeente geen mogelijkheid heeft tot tussentijdse beëindiging van het opstalrecht. Bij een eventuele toekomstige verplaatsing van een transformatorstation door de gemeente, zal de netbeheerder dan volledig schadeloos dienen te worden gesteld.

Gemeenten hebben over het algemeen een publiekrechtelijke verordening op basis waarvan een vergunningplicht geldt voor het hebben van onder meer transformatorstations op gemeentegronden. Daarnaast kennen gemeenten veelal een schadevergoedingsregeling, op grond waarvan bij het eventueel verplaatsen van een transformatorstation in de toekomst een nadeelcompensatiebedrag wordt vastgesteld dat aan de netbeheerder in een voorkomend geval wordt uitgekeerd. Er geldt een afschrijvingstermijn.

Indien gemeenten niet meewerken aan de vestiging van een (eeuwigdurend) opstalrecht, wordt door de netbeheerder een verzoek bij de Minister van Infrastructuur en Waterstaat ingediend tot het opleggen van een gedoogplicht. Het lijkt erop dat de netbeheerder op deze manier de vergoedingssystematiek uit de door gemeenten gehanteerde publiekrechtelijke regelingen bij eventuele verplaatsing van een transformatorstation in de toekomst wenst te omzeilen.

In dit artikel ga ik in op de volgende vragen:

  1. Is de Belemmeringenwet Privaatrecht (en sinds 1 januari 2024 de Omgevingswet) wel bedoeld om het leggen en houden van kabels en leidingen en – in dit geval – transformatorstations in gronden in eigendom van overheidslichamen zoals de gemeente af te dwingen?
  2. En zo ja, in hoeverre komt na het opleggen van een gedoogplicht nog werking toe aan de publiekrechtelijke regelgeving van de gemeente indien en voor zover in de toekomst tot verplaatsing van een transformatorstation dient te worden overgegaan?

Over de auteur


Willemijn Lever

Willemijn Lever MRICS is sinds 2002 advocaat en gespecialiseerd in het huurrecht en het vastgoedrecht.